Nieuws, environment, Verpakkingsoplossingen
02 nov 2021 — Milieuvriendelijke verpakking, recycleerbare verpakking, gerecycleerd, recycleerbare verpakkingsmaterialen
Elk jaar komen miljoenen tonnen recycleerbare verpakkingen terecht op stortplaatsen, in de natuur en in de oceanen. Het had kunnen worden ingezameld en gerecycleerd in nieuwe producten, maar dat is niet gebeurd.
Elk jaar komen miljoenen tonnen recycleerbare verpakkingen terecht op stortplaatsen, in de natuur en in de oceanen. Het had kunnen worden ingezameld en gerecycleerd in nieuwe producten, maar dat is niet gebeurd.
Of het nu komt doordat het materiaal niet wordt ingezameld bij de eindgebruiker of door een gebrek aan infrastructuur om het te recycleren, afval is vaak alleen in naam “recycleerbaar”, niet in werkelijkheid.
Bedrijven die verpakkingen kopen, begrijpen het groeiende probleem van afvalbeheer en de noodzaak om een groter deel van het verpakkingsafval te recycleren. Vanaf maart 2024 vervangt de nieuwe EU-verordening betreffende verpakking en verpakkingsafval (PPWR) de huidige EU-richtlijn betreffende verpakkingsafval. Deze verordening zal vooral gevolgen hebben voor de recycleerbaarheid en herbruikbaarheid van verpakkingen en de labelling. Verpakkingskeuzes zullen steeds meer invloed hebben op de productiekosten, productiviteit en public relations van bedrijven.
Uit een recent onderzoek van Antalis onder zakelijke klanten in Europa (Frankrijk, Denemarken, Duitsland, Nederland, Polen en het VK), uitgevoerd door IFOP in 2021, bleek datmilieuvriendelijkheid nu een even belangrijke prioriteit is bij aankoopbeslissingen als verpakkingsfunctionaliteit.
Het prijsconcurrentievermogen bleef de belangrijkste factor bij hun aankoopbeslissingen, maar 67% van de respondenten zei dat ze in de toekomst “zeker” of “waarschijnlijk” meer zouden betalen voor milieuvriendelijke verpakkingsproducten.
Het belang van het bepalen van termen
Voor bedrijven en consumenten die milieuvriendelijker willen werken, is het een uitdaging om de termen “recycleerbaar" en "gerecycleerd" te begrijpen.
Verpakkingen zijn in theorie recycleerbaar als ze kunnen worden ingezameld, verwerkt en opnieuw gebruikt in de vorm van grondstoffen of nieuwe producten. Het is effectief recycleerbaar als deze dingen kunnen en ook daadwerkelijk gebeuren in het land waar de verpakking wordt gebruikt.Met andere woorden, effectieve recycleerbaarheid hangt niet alleen af van de verpakking in kwestie, maar ook van de vraag of er een infrastructuur is om het materiaal in te zamelen, te sorteren en te recycleren.
In de meeste landen van de eurozone kunnen en worden frisdrankflessen van bijvoorbeeld polyethyleentereftalaat (PET) gerecycleerd. Andere thermoplastische kunststoffen met een hoog recyclagepercentage zijn hogedichtheidpolyethyleen (HDPE), dat wordt gebruikt voor shampooflessen, verpakkingen voor chemische producten en melkflessen, en polypropyleen (PP), dat vaak wordt gebruikt in folies en verpakkingen voor voedsel.
Kunststoffen gemaakt van polystyreen (PS) denk aan piepschuim bekers, polyvinylchloride (PVC) en polyethyleen met lage dichtheid (LDPE) hebben chemische en/of fysische eigenschappen waardoor ze een lager recyclagepercentage hebben.
Papieren verpakkingen zijn over het algemeen recycleerbaar, maar door het gebrek aan recyclagefaciliteiten zijn ze in sommige landen niet recycleerbaar.
Gerecycleerde verpakking beschrijft de samenstelling van de verpakking in termen van de hoeveelheid gerecycleerd materiaal die het bevat. Een verpakking die is gemaakt van gerecycleerd materiaal is vaak zelf recycleerbaar, maar niet altijd. Het vergroten van het gebruik van gerecycleerd materiaal in verpakkingen vermindert de noodzaak om nieuwe producten te produceren en stimuleert een effectievere recyclage van verpakkingen in het algemeen. Het is nu verplicht in de eurozone om het aandeel gerecycleerd materiaal dat wordt gebruikt in verpakkingen te communiceren aan consumenten.
De AGEC-wet (wet tegen verspilling en voor de circulaire economie) die vorig jaar in Frankrijk is aangenomen, schept nieuwe verplichtingen voor bedrijven om informatie te verstrekken over de milieu-eigenschappen van hun producten en verpakkingen. Dit houdt onder andere in of het recycleerbaar, composteerbaar of te repareren is. Als de verpakking gerecycleerd of hernieuwbaar materiaal bevat, moet het aandeel van dat materiaal op de verpakking worden vermeld. Informatie over de aard van het gerecycleerde materiaal - zoals gerecycleerd PET - of hernieuwbaar materiaal - zoals kunststoffen op biologische basis (bioplastics) - moet ook gemakkelijk toegankelijk zijn voor consumenten.
Grote bedrijven reageren hierop. Zo gebruikt de Franse voedingsmiddelenproducent Bonduelle Group gemiddeld 50% gerecycleerd materiaal in zijn verpakkingen in Europa en is het bedrijf van plan dit percentage verder te verhogen. Coca Cola geeft in zijn stappenplan ''World Without Waste'' aan te streven naar het inzamelen van 100% van zijn verpakkingen en het produceren van 100% van zijn flessen uit rPET* in West-Europa in 2030.
Het belang van het begrijpen van symbolen
Het symbool met drie pijlen in een driehoek, de groene punt, het Blauer Engel-keurmerk, en het Nordic Swan-symbool. Het brede scala aan symbolen en labels dat in de eurozone wordt gebruikt om milieu-informatie over verpakkingsproducten te communiceren, kan verwarrend zijn. Sommige verwijzen naar de samenstelling van de verpakking, andere naar de recycleerbaarheid en weer andere naar de milieupraktijken van de fabrikant. De verwarring bij de consument is een belangrijke reden voor de vervuiling van recyclagestromen tijdens het inzamelingsproces, waardoor meer recycleerbaar materiaal wordt verbrand of op stortplaatsen terechtkomt.
De drie hoofdcategorieën van de meest gebruikte symbolen zijn:
1. Gerecycleerde verpakking
Op producten op houtbasis, zoals papier en karton, staan PEFC/FSC-symbolen. Deze labels zijn ontwikkeld door onafhankelijke milieuorganisaties en certificeren dat het materiaal afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen.
PP, PS, PETE... zijn nummers die gekoppeld zijn aan een afkorting om de aard van het materiaal aan te geven dat gebruikt is om de verpakking te maken. Deze classificatie van de gebruikte materialen is ingevoerd om de inzameling en juiste verwerking (recyclage, terugwinning) door afvalprofessionals te vergemakkelijken. In de praktijk is dit logo misleidend voor consumenten, die het verwarren met het symbool met de drie pijlen in een driehoekvorm en het zien als informatie over recycleerbaarheid.
2. Recycleerbare verpakking
Het symbool met drie pijlen in een driehoek (Mobius Loop) is het meest gebruikte milieusymbool dat aangeeft dat een product of verpakking potentieel recycleerbaar is. Dit symbool met een percentage in het midden geeft aan hoeveel gerecycleerd materiaal werd gebruikt bij de productie van het materiaal.
3. Normen en labels
Het EU Ecolabelis bedoeld om consumenten in staat te stellen milieuvriendelijkere en gezondere producten te herkennen. Het label bevordert de circulaire economie door producenten aan te moedigen minder afval en CO2 te produceren tijdens het productieproces.
ISO 14001 is een internationale norm die gericht is op elk type organisatie (bedrijf, vereniging, openbare dienst, enz.) die een productie-, management- en bedrijfssysteem wil opzetten dat past in een dynamisch perspectief van beheersing van milieueffecten. Een erkende organisatie kan de toepassingsvoorwaarden (bijgewerkt in 2015) controleren en certificeren.
Wat is de toekomst voor gerecycleerde verpakkingen?
Het Europees Parlement heeft gekozen voor een zeer ambitieuze aanpak van het verpakkingsafvalprobleem. In 2018 stelde het recyclagedoelstellingen vast voor kunststof verpakking, papier en karton, maar ook voor metalen en glas, die veel hoger liggen dan de huidige recyclagepercentages. Zo werd volgens het Europees Parlement bijvoorbeeld 39,9% van de kunststofverpakkingen in 2023 gerecycleerd en heeft het voor de EU-landen een doel gesteld van 55% in 2030. Bovendien verwacht het van de lidstaten dat ze regelingen en programma's ontwikkelen om deze doelstellingen tegen eind 2024 te halen.
Bedrijven zullen dus bij hun beslissingen over verpakkingen meer rekening moeten houden met milieucriteria en recycleerbaarheid.
_________________________________________
Sources:
IFOP, 2021, Environmental survey
https://www.coca-cola.com/fr/fr/sustainability/recyclage
Sustainability, Engaging Consumers to Reduce and Recycle
Webpackaging, 2019, What is the difference between Recycled and Recyclable packaging?
Ecosistant, New EU packaging regulation PPWR: what does it mean for e-commerce?
MacFarlane Packaging, 2020, What’s the difference between recyclable, biodegradable and compostable packaging?
MACTAC, Industry Terms